Ηλεκτρικό Ρεύμα - Ρήτρα Αναπροσαρμογής
Ο απόλυτος παραλογισμός
Πολλές φορές έχουμε έρθει αντιμέτωποι με αυξήσεις βασικών αγαθών και υπηρεσιών, την ώρα που τα εισοδήματα των περισσοτέρων είναι καθηλωμένα. Έχουμε «συνηθίσει» οι αυξήσεις, ιδιαίτερα των καυσίμων, «να ακολουθούν τις διεθνείς τιμές», αν και συνήθως τις υπερβαίνουν. Όμως το να μας επιβάλλουν, εκ των υστέρων, ένα εξοργιστικό «καπέλο», όπως συμβαίνει με τους λογαριασμούς ρεύματος, ξεπερνάει όλα τα όρια. Στον παραλογισμό αυτό αναφερόμαστε πιο κάτω:
Ανάλογες, φανταστικές ιστορίες
Φανταστείτε να έχετε μπει σ’ ένα εμπορικό κατάστημα, να έχετε διαλέξει ένα φόρεμα, ένα σακάκι, ένα μπουφάν ή ένα ζευγάρι καλά παπούτσια. Να έχετε δει, πριν μπείτε, την τιμή ας πούμε 100€, σας φάνηκε υψηλή αλλά έχετε αποφασίσει να κάνετε την υπέρβαση και να τα δώσετε, γιατί σας άρεσε αυτό που διαλέξατε, για σας ή για ένα αγαπημένο σας πρόσωπο. Όμως φτάνοντας στο ταμείο να σας πουν ότι πρέπει να πληρώσετε 300€. Θα πείτε εντάξει «εδώ ήρθαμε πάμε να φύγουμε».
Φανταστείτε να έχετε μπει σ’ ένα σούπερ-μάρκετ για να κάνετε τα ψώνια του 15μέρου ή του μήνα. Να έχετε τα προϊόντα στο καροτσάκι και στο ταμείο να σας δώσουν την απόδειξη, η οποία να γράφει: σύνολο 110€ + ρήτρα αναπροσαρμογής 220€, πληρωτέο 330€. Αν είστε ευγενικοί και δεν θέλετε να δημιουργήσετε πρόβλημα στους υπαλλήλους, θα αφήσετε το καροτσάκι και θα φύγετε.
Τέλος, φανταστείτε με το αυτοκίνητό σας, να βάλετε 20 λίτρα βενζίνη και η απόδειξη να γράφει λίτρα 20Χ1,90=38 + ρήτρα αναπροσαρμογής 76€, σύνολο 114€. Θα πείτε στον πρατηριούχο, επειδή είναι φίλος σας, αν θέλει ας πάρει πίσω την βενζίνη από το ρεζερβουάρ, γιατί δεν πρόκειται να του πληρώσετε αυτό το ποσό.
Η αρχική έκπληξη
Ας γυρίσουμε τώρα στην πραγματικότητα: έρχεται ο λογαριασμός του ρεύματος, εκκαθαριστικός 4μήνου, και στην ανάλυση διαβάζετε kWh 1000 X 0,11058 = 110,58€ και λίγο πιο κάτω Ρήτρα Αναπροσάρμ. 224,70€. Ενδιάμεσα θα δείτε διάφορα αρνητικά ποσά με την ένδειξη «Πίστωση….» ή «Επιδότηση ΔΕΗ» ή «Έκπτωση Ενέργειας» και διάφορα άλλα «ψιλοποσά». Όλα μαζί, τα αρνητικά ποσά, θα είναι γύρω στο 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Εδώ, δεν έχετε τη δυνατότητα «να αφήσετε το καροτσάκι» και να φύγετε, έτσι το κράτος αναλαμβάνει να καλύψει το 80% του «κόστους σφαγής σας» για να σας «έρθει πιο μαλακά». Προς το παρόν αυτό φαίνεται να επιτυγχάνεται, οι περισσότεροι δεν έχουν αντιληφθεί το μέγεθος της απάτης. Έχουν ακούσει για τις «αυξήσεις στο ρεύμα», ίσως άκουσαν και το σχετικό πρωθυπουργικό διάγγελμα και ότι το κράτος απορροφάει τις αυξήσεις. Με λίγη δυσαρέσκεια «η ζωή συνεχίζεται».
Το «κόλπο» και η προσγείωση στην πραγματικότητα
Για φανταστείτε όμως το κράτος να σας επιδοτούσε το 80% των αυξήσεων σε όλα τα είδη και τις υπηρεσίες. Θα πείτε «δεν είναι το ίδιο», οι αυξήσεις στα άλλα είδη δεν είναι 200%, ούτε και το κράτος έχει αυτή τη δυνατότητα.
Όμως για ένα μέρος της ενέργειας λέει (προσωρινά) ότι την έχει, αυτό είναι και το «κόλπο». Γιατί ένα άλλο μέρος δεν επιδοτείται παρά τις μεγάλες αυξήσεις. Το έχετε διαπιστώσει ήδη με την απογείωση του κόστους θέρμανσης και κίνησης.
Επίσης, αυτό το 4μηνο υπάρχει η επιδότηση που «εξομαλύνει» την κατάσταση, ίσως θα υπάρξει και το επόμενο, μέχρι πότε το κράτος «θα κάνει πλάτες» στις εταιρείες ενέργειας. Κάποια στιγμή θα «μας αποσωληνώσει» και θα μας αφήσει στα «κρύα του λουτρού». Μήπως, εν τω μεταξύ, θα έχουμε συνηθίσει «το κρύο νερό»; Ή θα είναι τόσο πολύ «κρύο» που θα είναι αδύνατο να το συνηθίσουμε;
Ποιοι και από που επιδοτούνται;
Πρέπει να γίνει σαφές ότι το κράτος δεν επιδοτεί τους καταναλωτές αλλά τους παραγωγούς ενέργειας. Δίνοντας τους αυτά που απαιτούν (μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής των λογαριασμών) τους χρηματοδοτεί με ποσά που ήταν αδύνατον να πληρώσουν οι καταναλωτές. Από που τους χρηματοδοτεί; Προς το παρόν από το πλεόνασμα του ΕΤΜΕΑΡ, που έχετε πληρώσει μέχρι τώρα. ΕΤΜΕΑΡ: Ειδικό τέλος μείωσης εκπομπών αερίων ρύπων.
Τόσα χρόνια, ακόμη και οι λογαριασμοί με Κοινωνικό Τιμολόγιο, επιβαρύνονται με ΕΤΜΕΑΡ (για να επιδοτηθεί η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας = ΑΠΕ). Μας υποσχέθηκαν καλύτερες μέρες με την ανάπτυξη των ΑΠΕ, προς το παρόν όμως μας λένε ότι έτσι είναι η ζωή: προσφορά και ζήτηση. Μας λένε επίσης ότι αν δεν είχαμε προλάβει και είχαμε λιγότερες ΑΠΕ θα είχαμε ακόμη υψηλότερες τιμές.
Μας είχαν προειδοποιήσει;
Ας έρθουμε τώρα στην πλευρά, των εταιριών ενέργειας. Η ΔΕΗ, για παράδειγμα, λέει ότι μας είχε προειδοποιήσει. Διαβάστε τον τρόπο με τον οποίο το έκανε και πόση σχέση έχει με την πραγματικότητα: «Η Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρεώσεων Προμήθειας που εφαρμόζει η ΔΕΗ αντικατοπτρίζει τις διακυμάνσεις του κόστους προμήθειας …. Από την εφαρμογή της Ρήτρας ενδέχεται (εδώ γελάμε) να προκύπτει χρεωστική η πιστωτική Χρέωση Αναπροσαρμογής».
Μας είχε δώσει και ορισμένα παραδείγματα, για κατανάλωση 1000kWh ανά μήνα. Τα παραθέτουμε συγκεντρωμένα στον παρακάτω πίνακα.
Το πόσο ρεαλιστικά είναι αυτά τα παραδείγματα, φαίνεται κάνοντας την σύγκριση με τον επόμενο πίνακα. Δείχνει την εξέλιξη των τιμών και τις ποσοστιαίες αυξήσεις ανά μήνα για όλο το 2021 και τι αντιπροσωπεύουν αυτές στις χρεώσεις ανά kWh.
Συγκρίνετε την τελευταία στήλη των δύο πινάκων, στην οποία εμφανίζονται οι χρεώσεις αναπροσαρμογής που αντιστοιχούν σε καταναλώσεις των 1000kWh. Όπως βλέπετε, οι αυξήσεις για τους τελευταίους μήνες είναι υπερεκατονταπλάσιες από αυτές των παραδειγμάτων.
Πρώτο βήμα η κατανόηση
Τι συμβαίνει λοιπόν; Δημιούργησαν ένα τέρας που δεν μπορούν να ελέγξουν ή κατάλαβαν ότι τους παίρνει να το κάνουν και το κάνουν. Είναι αναγκαίο, σε κάθε περίπτωση, τα εκατομμύρια των «καταναλωτών», των πολιτών να αντιδράσουν. Πρώτο βήμα η κατανόηση του τι συμβαίνει. Όσο μπορεί αυτό να γίνει, λόγω της απαράδεκτης πολυπλοκότητας που χαρακτηρίζει το σύστημα τιμολόγησης.
Δεύτερο βήμα: να καταγγείλουμε τον παραλογισμό του συστήματος. Καζίνο και αδιαφάνεια. Είναι αδιανόητο να κοιτάς, καθημερινά, το χρηματιστήριο ενέργειας για να μαγειρέψεις, να παραγγείλεις πετρέλαιο, ξύλα, να ανάψεις το κλιματιστικό ή να αλλάξεις την εγκατάστασή σου σε φυσικό αέριο (που στο μεσοδιάστημα τριπλασιάστηκε). Με ποια λογική η τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος βασίζεται σε ωριαίες τιμές και αντιστοιχίζεται με την μέση τετραμηνιαία κατανάλωση.
Το έχουμε ξαναζήσει το έργο με τις τηλεπικοινωνίες, πρώτα ο τριπλασιασμός της τιμής, μετά η «ρύθμιση της αγοράς» μέσω του ανταγωνισμού και τέλος ένα πάγιο που πληρώνουμε και είμαστε κι ευχαριστημένοι. Εν τω μεταξύ οι εταιρίες ενέργειας διαφημίζουν σταθερές τιμές ή λογαριασμούς με πάγιο. Δηλαδή τι γίνεται «μπαίνουν μέσα» και βγάζουν τη «χασούρα» από τους υπόλοιπους ή υπάρχει κι άλλος δρόμος;
Τρίτο βήμα: μήπως να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την ιδέα της απαίτησης διαφάνειας ως προϋπόθεση πληρωμής της ρήτρας αναπροσαρμογής; Μήπως να πληρώσουμε μόνο το υπόλοιπο ποσό, αφαιρώντας τη ρήτρα αναπροσαρμογής; Το ξανακάναμε για το χαράτσι πριν 10 χρόνια. Σ’ αυτή την περίπτωση βέβαια την «επιδότηση», για όσο καιρό υπάρχει, θα πρέπει να την επιστρέψουμε στο δημόσιο ταμείο (για να ξαναμπεί στο ΕΤΜΕΑΡ).
Ο προβληματισμός και η ενεργοποίηση απαραίτητα
Επειδή το θέμα είναι πολύπλοκο, θα επανέλθουμε με περισσότερες επεξηγήσεις. Από τις μέχρι τώρα συζητήσεις έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχει μεγάλο κενό ενημέρωσης. Θα υπάρξουν αναλυτικές επεξεργασίες από την πλευρά μας.
Είναι επιθυμητή και ευπρόσδεκτη η βοήθεια όσων έχουν αυτή τη δυνατότητα. Περιμένουμε τις απόψεις σας και τη συμμετοχή σας σε αναλυτικές επεξεργασίες και στον αγώνα για ενημέρωση – ενεργοποίηση. Επικοινωνία στο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. .
ΥΓ.1: Το άρθρο και η επεξεργασία έχει γίνει πριν την εισβολή στην Ουκρανία. Το αναφέρουμε για δύο λόγους: πρώτον γιατί θα γίνει προσπάθεια οι αυξήσεις να «φορτωθούν» στον πόλεμο, δεύτερον γιατί για τον ίδιο λόγο μας περιμένουν ακόμη χειρότερες μέρες.
ΥΓ.2: Μετά το καλοκαίρι δεν ήταν δυνατή η συνέχιση των απευθείας διαθέσεων που, 8 χρόνια τώρα, οργάνωνε το «Κάστρο Αλληλεγγύης». Οι προσπάθειες για μια «επανίδρυση» έμειναν στη μέση. Βέβαια και οι συνθήκες για κάτι τέτοιο ήταν αντικειμενικά δύσκολες. Από την άλλη οι τιμές και στα είδη διατροφής «πήραν την ανηφόρα». Η αναγκαιότητα για μια επανεκκίνηση μεγαλώνει, η επικοινωνία και η ενεργοποίησή μας για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, όπως οι παράλογες αυξήσεις, μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτή την κατεύθυνση.